جمعه, ۱۵ فروردین ۱۴۰۴ / ۰۱:۱۸:۰۵
شاهین فرهت گفت: گرچه امروز آهنگسازی به شکل نوآورانه در سبک‌های موسیقی کم شده اما تکنیک جوانان ایرانی حیرت‌انگیز است.
به گزارش بوم هنر به نقل از ایرنا، شاهین فرهت در پاسخ به این پرسش که وضعیت موسیقی امروز ایران را چگونه می‌بیند، بیان‌داشت: این سوالی بسیار کلی است که وقتی مطرح می‌شود به دلیل شرایطی که وجود دارد نمی‌توان به‌راحتی به آن پاسخ داد.
وی افزود: شرایط موسیقی همیشه برای موزیسین خوب است زمانی که بنشیند و کارش را بکند اما اگر از جهت اجرای موسیقی (که همیشه دغدغه من بوده است) بخواهیم صحبت کنیم باید گفت که آثار آهنگسازان و موزیسین‌های ایرانی کم اجرا می‌شود یا اجرا نمی‌شود و این موضوع دلایل متعددی دارد.
شاهین فرهت و رافائل میانسکانیان
در حوزه موسیقی نیاز به معلمان قابل داریم
سازنده آثار سمفونی خیام، کانتات حافظ، تریو برای سازهای زهی و سونات برای پیانو ادامه داد: شرایط موسیقی از منظر اجرایی نشان از کمبود ما دارد چرا که باید بیشتر اجرا شود که نمی‌شود و از جهت خوب اجرا شدن هم باید کار شود.
این استاد موسیقی ادامه داد: ما نیاز به معلم داریم معلمی که برای یاددادن انواع سازها و سبک‌های موسیقی قابل باشد و برای بهبود شرایط موسیقی نیاز به استادان خوب داریم اما قصه این است که استاد کم و هنرجو و علاقه‌مند به موسیقی زیاد داریم؛ به عبارت دیگر کسانی که خواهان یادگیری موسیقی هستند با کسانی که می‌خواهند یاد بدهند، مطابقت ندارند.
فرهت تاکید کرد: برای این مشکل باید از فارغ‌التحصیلان استفاده کنیم یعنی معلمان را از بین فارغ‌التحصیلان به کار بگیریم؛ بسیاری در موسیقی فارغ‌التحصیل می‌شوند اما در این عرصه برایشان کار نیست.
امروز بیشتر جوانان در تکنیک موسیقی برجسته هستند
برنده لوح تقدیر و چنگ زرین نوزدهمین جشنوارهٔ موسیقی فجر با اشاره به خلاهایی که در موسیقی ایران وجود دارد، یادآور شد: آثار منِ نوعی باید اجرا و پخش شوند؛ به دیگر سخن آثار کسانی که اجراکننده هستند باید اجرا شود و موسیقی سنتی ایرانی باید بیشتر موردتوجه قرار گیرد.
فرهت در پاسخ به این پرسش که چرا امروز مانند گذشت موسیقیدان ما صاحب سبک و صاحب نام نیستند، اظهار داشت: هر دوره متخصصینی در رشته‌ای بیرون می‌دهد. مثلاً ۵۰ سال پیش در موسیقی ایرانی شخصیت‌های معروف بسیاری داشتیم؛ آدم‌هایی چون مرتضی محجوبی، پرویز یاحقی، علی‌اصغر بهاری، احمد عبادی، جلیل شهناز، فرهنگ شریف.
وی افزود: مقتضی موسیقی در هر دوره به شکل خاصی است؛ امروز بیشتر جوانان در تکنیک برجسته هستند؛ یعنی تکنیک نوازندگی‌شان در موسیقی کلاسیک بالاست و ورای این بحث که خلاقیت دارند یا ندارند امروز نوجوانان و جوانانی داریم که به‌راحتی قطعات معروف را اجرا می‌کنند و استعدادشان حیرت‌انگیز است.
برنده تندیس چنگ زرین از بیست یکمین جشنواره موسیقی فجر، بیان کرد: حقیقت این است که امروز آهنگسازی به شکل نوآورانه و بدعت گذاشتن در سبک‌های موسیقی کم شده و همه جای دنیا این‌گونه است.
فرهت تاکید کرد: البته باید گفت که این موضوع یک ضعف نیست و موضوعی پداگوژی (هنر یا علم وجودی یک معلم است) است که نیاز به تشریح مفصل دارد.
نظرم دربارۀ نسل جدید موسیقی ایران بسیار مثبت است
پدر سمفونی ایران در توضیح تفاوت دوران حاضر با دوران قدیم موسیقی، گفت: خلاقیت در قرن بیستم در مقایسه با دوران رمانتیک و کلاسیک وارد مقوله دیگری شد. امروز خلاقیت وارد مسائل تکنیکی شد و مثلاً از این رهگذر موسیقی الکترونیک به وجود آمد.
فرهت در پاسخ به این پرسش که نسل جوان فعالان موسیقی را چگونه می‌بیند، گفت: نظرم در این باره بسیار مثبت است. به شخصه برای اجرای یک پاساژ (پاساژ در آموزش موسیقی -بدون در نظر گرفتن مفهوم- به معنی آن قسمت از قطعه موسیقی می باشد که نقش آن در یک قطعه، پیوند دو بخش مهم به یکدیگر است؛ این لغت بعضی اوقات به لحظه هایی از یک قطعه موسیقی گفته خواهد شد که اغلب ناظر بر مهارت اجرایی نوازنده موسیقی باشد تا فکر موسیقیایی یا خلاقیت آن) از سونات بتهوون (سونات فرمی موسیقایی است که معمولاً برای ساز تک‌نواز (solo) یا موسیقی مجلسی نوشته شده باشد) ممکن بود ساعت ها و ماه ها وقت صرف کنم تا خروجی به آن شکلی که دوست دارم دربیاید اما امروز یک جوان به راحتی آن را می نوازد.
وی تصریح کرد: یعنی این حجم از توانایی عجیب است و این یک تکنیک است. به همین دلیل به این جوانان صددرصد امیدوارم و حتی موضعم نسبت به نسل جدید از امیدواری بیشتر است و مخصوصاً بر این موضع تکیه می‌کنم.
دوران موسیقی سطحی همیشگی نیست و پس از فرود فراز است
فرهت در پاسخ به این پرسش که چشم اندازش برای موسیقی ایرانی چیست، گفت: همین پرسیدن از موسیقی و مفاهیم آن پیشرفت است؛ مثلا همین دید باز و عمیقی که در این مصاحبه وجود دارد در مقایسه با ۲۰ سال پیش یک پیشرفت است.
پرکارترین سمفونی‌نویس ایرانی در پاسخ به این پرسش که موسیقی سطحی و بدور از سبکی که این روزها به اسم پاپ و رپ و … شناخته می شود، چه تاثیری بر ذائقه جوانان و نوجوانان دارد، اظهار داشت: این جریان کاملاً می‌تواند شمه موسیقایی شنوندگان را ضعیف کند.
وی افزود: به وجود آمدن این شرایط دو دلیل دارد: یکی این که راجع به آنچه عمیق‌تر بوده کمتر صحبت شده است و دیگر این که این یک سیاست جهانی است که مختص و منحصر به ایران نیست؛ موسیقی پاپ جایگاه خوبی داشت که از بین رفته و به مطالبی غیر موسیقایی که صرفاً تعجب را برمی‌انگیزند، تبدیل شده است.
فرهت گفت: چشم‌انداز این مسیر فوق‌العاده تراژیک و نابودکننده است ولی مطمئنم که چنین چیزی بادوام نیست و دوباره به موسیقی پاپی که دارای معناست و همان موسیقی عمیقی که همه دارند (هم آثار بزرگان و هم تاریخچه‌ای که هر کشوری دارد) بازمی‌گردد؛ در تاریخ موسیقی همیشه فرازوفرود بوده است منتهی در ژانر و زمان خودش.
براساس این گزارش، شاهین فَرهَت (۱۳۲۶) آهنگساز، موسیقیدان و مدرس موسیقی ایرانی است. وی به‌عنوان یکی از آهنگسازان سرشناسِ موسیقی کلاسیک در ایران، آثار متعددی را بر اساسِ فرم‌های رایج در موسیقی غرب مانند: سمفونی، کنسرتو، سوئیت، کانتات، پرلود، فوگ، پوئم سمفونیک، راپسودی و دیگر شیوه‌های مرسوم، خلق کرده که غالباً به فضای موسیقی دوران رمانتیک نزدیک است و در عین‌حال از تأثیر نغمه‌های موسیقی ایرانی نیز بی‌بهره نبوده‌است.
فرهت از سال ۱۳۵۵، در گروه آموزشیِ موسیقی دانشگاه تهران تدریس می‌کند. همچنین وی در سال ۱۳۶۱، یک مؤسسه فرهنگی تأسیس کرد که مجموعهٔ آشنایی با موسیقی کلاسیک غرب به نویسندگی خودش، ازجمله آثار این مؤسسه است.
وی از سال ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۷ به همراه برادرش علی، از طریق این مؤسسه، حدودِ ۲۰۰ عنوان نوار کاست از آثار موسیقی کلاسیک را تولید، تکثیر و پخش کرد. وی در سال ۱۳۶۷ از دانشگاه تهران مرخصی گرفت و به همراه مادرش به سوئد، محل اقامتِ برادرش رفت. وی در آن کشور، زبان سوئدی آموخت و به تدریس هارمونی و آهنگسازی پرداخت. همچنین دوره‌ای، مدرس موسیقی ایرانی در سوئد بود. فرهت نخستین موسیقی‌دانِ ایرانی است که در سوئد، موسیقی ایرانی تدریس کرده‌است. وی استاد «آکادمی موسیقی سوئد» در رشتهٔ آهنگسازی است.
فرهت تاکنون حدود یکصد اثر موسیقی در فرم‌های مختلف ساخته‌است که شامل سمفونی‌ها، کوارتت‌ها و کنسرتوها و چند قطعهٔ دیگر است. او در دی ۱۳۹۷، آثار موسیقی خود را به موزهٔ موسیقی ایران اهدا کرد. از شاهین فرهت تاکنون حدود بیست سمفونی ضبط و منتشر شده است که در بین آثار آهنگسازان ایرانی، بیشترین تعداد را دارا است، به‌همین دلیل از او با عنوان «پدر سمفونی ایران» یاد می‌کنند.
